ogłoszenia:
→ dermatolog i wenerolog
→ ogłoszenia różne
edukacja zdrowotna:
→ choroby
→ diagnostyka
→ porady
→ leki
o autorze:
→ profil zawodowy
→ kwalifikacje
→ dyplomy
o portalu:
→ misja
→ geneza
→ adresy
→ wydawca
polecamy:
→ pożyteczne publikacje
→ przydatne linki
nota prawna:
→ copyright
→ wykluczenia
dermatolog.eu > diagnostyka > test aktywacji bazofilów (BAT)
Test aktywacji bazofilów
dr hab. med. Radosław Śpiewak, profesor UJ
specjalista dermatolog, wenerolog i alergolog
|
O autorze:
|
Test aktywacji bazofilów (ang. basophil activation test, BAT, "bazotest") jest metodą stosowaną w diagnostyce reakcji anafilaktycznych na pokarmy, konserwanty i barwniki, jady owadów (pszczoły, osy), antybiotyki, leki przeciwbólowe, radiologiczne środki kontrastujące oraz inne alergeny. W wielu przypadkach metoda ta pozwala uniknąć ryzykownej dla pacjenta prowokacji.
Bazofile odgrywają kluczową rolę w reakcji anafilaktycznej. U osoby uczulonej, pojawienie się alergenu w organizmie prowadzi do degranulacji bazofilów, czyli gwałtownego wydzielenia przez te komórki histaminy, serotoniny i szeregu innych substancji, tzw. anafilatoksyn. Wydzielenie tych substancji przez bazofile prowadzi do gwałtownych objawów, takich jak duszność, obrzęk gardła, obrzęk warg, pokrzywka, katar alergiczny, bóle brzucha, biegunka, a w skrajnych przypadkach wstrząs afalilaktyczny, utrata przytomności, zatrzymanie krążenia i śmierć.
Często po reakcji anafilaktycznej bardzo trudno jest ustalić, co konkretnie ją wywołało (np. gdy wstrząs wystąpił u osoby przyjmującej wiele leków, lub po spożyciu potrawy złożonej z wielu składników). Dlatego niezbędne są testy potwierdzające, który konkretnie alergen spowodował reakcję anafilaktyczną. Rutynowa diagnostyka w takich przypadkach opiera się na testach skórnych oraz oznaczaniu swoistego IgE. Testy te jednak nie zawsze dają jednoznaczne wyniki. W przypadku testów skórnych, problemem mogą być reakcje fałszywie ujemne (np. wpływ przyjmowanych przez pacjenta leków, szybka eliminacja testowanego leku) oraz fałszywie dodatnie (np. dermografizm lub nieswoiste drażniące działanie leku w testowanym stężeniu). Testy skórne obarczone są również pewnym ryzykiem wywołania reakcji anafilaktycznej u osoby ze znaczną nadwrażliwością. Oznaczenia swoistego IgE w surowicy mogą pozostać fałszywie ujemne, jeśli cała pula przeciwciał pozostaje związana na bazofilach.
W wątpliwych przypadkach, dla ostatecznego potwierdzenia przyczyny reakcji anafilaktycznej, nieuniknione bywa wykonanie prowokacji (podanie choremu podejrzanego alergenu i obserwacja, czy dochodzi do rozwoju objawów anafilaktycznych). Prowokacja taka może być niebezpieczna dla życia pacjenta, dlatego często rezygnuje się z jej wykonania, nawet za cenę braku ostatecznej diagnozy i niepewności do co wywołującej substancji. Jednak w takiej sytuacji pacjent nie wie, czego powinien unikać, co wiąże się dużym ryzykiem kolejnych reakcji anafilaktycznych (wstrząsu) w przyszłości.
U wielu pacjentów prowokacji diagnostycznej udaje się uniknąć dzięki testowi aktywacji bazofilów. Test aktywacji bazofilów jest coraz chętniej stosowany w diagnostyce reakcji anafilaktycznych, ponieważ okazał się dobrą i bezpieczną alternatywą wobec prowokacji alergenowej. Zamiast podawać pacjentowi potencjalnie niebezpieczny alergen, pobiera się mu krew. Można powiedzieć, że zamiast narażać pacjenta, prowokację przeprowadzamy w kropli jego krwi (na jeden test potrzebne jest około 1 ml krwi). W tym celu próbkę krwi inkubuje się z podejrzewanymi alergenami i za pomocą cytometrii przepływowej obserwuje się cechy pobudzenia bazofilów. Aktualnie najszerzej stosowanym i uważanym za najbardziej wiarygodny marker aktywacji jest pojawienie się na powierzchni bazofilów antygenu CD63.
Innym zastosowaniem testu aktywacji bazofilów jest wykonanie prób z lekami u osób o znanej nadwrażliwości na wiele leków. Na przykład, za pomocą tej metody możemy sprawdzić tolerancję antybiotyku lub leku znieczulającego przed jego podaniem pacjentowi. Działanie takie zmniejsza ryzyko reakcji polekowych u osób z grup ryzyka.
|
→ Dla Pacjenta: Umawianie się na wizytę
→ Dla Lekarza: Kierowanie pacjenta na konsultację
dermatolog.eu > diagnostyka > test aktywacji bazofilów (BAT)
Ta strona jest częścią Edukacyjnego Portalu Dermatologicznego dermatolog.eu (kontakt).
Z niniejszego dokumentu można korzystać wyłącznie na warunkach określonych
w zastrzeżeniu praw autorskich oraz wykluczeniu odpowiedzialności prawnej.
Document created: 11 July 2009, last updated: 25 April 2012.
Copyright © Radosław Śpiewak, specjalista dermatolog, wenerolog i alergolog, Kraków